Narzędzia CASE, czyli jak zarządzać rozwojem oprogramowania

Jedno by wszystkim rządzić

Podczas tworzenia dokumentacji dla systemu, RFP, czy modelowaniu architektury przedsiębiorstwa potrzebujemy narzędzia, które będzie w stanie pozwolić nam na tworzenie diagramów, zarządzanie wymaganiami, czy opracowywanie dokumentacji dla dostawcy oprogramowania.

Na początku swojej pracy całą dokumentację wykonywałem za pomocą Worda i wklejanych do dokumentu diagramów.

Redagowanie, wersjonowanie, czy praca zespołowa nad dokumentem była katorgą. Ogromna ilość czasu była marnowana na wyszukiwanie zmian i formatowanie dokumentu.

Na szczęście w kolejnych pracach już zacząłem korzystać w mniejszym lub większym stopniu z narzędzi CASE.

Co to jest CASE?

CASE, czyli Computer-Aided Software Engineering jest o oprogramowanie usprawniające i wspomagające projektowanie oprogramowania. Konkretne funkcjonalności opiszę w dalszej części artykułu, ale tworzenie diagramów to jest najbardziej podstawowa funkcja. Z ich pomocą możemy tworzyć repozytoria, tworzyć szablony dokumentów, zarządzać wymaganiami, a co najważniejsze to współdzielić zasoby w zespole.

Istnieje kilka narzędzi tego typu na rynku. Wszystkie mają podobne funkcje. Jednak realne wykorzystywanie narzędzi w firmach jest różne. Możliwości oprogramowania są ogromne, aby wykorzystywać ich prawdziwy potencjał potrzebna jest wiedza i znajomość danego rozwiązania.

Brałem udział w dwóch takich szkoleniach i naprawdę pokazały mi jaki potencjał drzemie w tych narzędziach.

Tworzenie repozytoriów

Tworzenie diagramów bez powiązań pokazuję tylko wycinek orgazniacji/projektu. Możliwość tworzenia powiązań pomiędzy procesami biznesowymi, dzięki czemu możemy zobaczyć jak różne procesy na siebie oddziałują, czasami można zobaczyć, że powiązania, których byśmy tak łatwo nie odkryli. Łatwiej w takim wypadku także zrobić analizę zależności pomiędzy systemami.

W kontekście organizacji można w kilku perspektyw zobrazować dany system, cały czas korzystając na wszystkich diagramach z jednego obiektu, który reprezentuję system.

Dzięki reużywalności komponentów możemy w prosty sposób określić gdzie w organizacji występuje dany system.

Tworzenie repozytorium wymaga dużej ilości czasu na utworzenie i utrzymanie, jednak w dłuższej perspektywie procentuję to większą świadomością w organizacji i możliwością zarządzania architekturą.

Zarządzanie wymaganiami

Tworzenie dobry wymagań to jedno, ale zarządzanie nimi to już inna sprawa. Możliwość wersjonowania, tworzenia relacji, przypisywania ich do odpowiednich kroków w procesach biznesowych pozwala na ustrukturyzowanie ich.

Wersjonowanie

Narzędzie CASE pozwala na utworzenie wymagania, a następnie modyfikowanie go z zachowaniem historii zmian i jego wpływu na otoczenie.

Relacje

Pomiędzy wymaganiami mogą być także tworzone relację, które pokazują zależności i wpływ wymagania na inne wymagania.

Powiązania

Kolejną funkcją jest możliwość przypisywania wymagania do konkretnego elementu procesu biznesowego. Dzięki temu możemy określić jakie wymaganie pokrywa dany krok w procesie.

Szablony dokumentów

Tworzenie wielostronicowych dokumentów w Wordzie nie jest przyjemne, szczególnie kiedy trzeba dodać sporo diagramów, opisów, czy wymagań.

Programy takie jak Enterprise Architekt pozwalają na tworzenie szablonów dokumentacji. Dzięki czemu w firmie można ustalić standardowe wzory dokumentów.

Korzystając z takiego szablonu, wystarczy w odpowiednich miejscach dodać odwołania do już utworzonych diagramów, wymagań, plików, które są utworzone w repozytorium i wygenerować dokument.

Dzięki takiemu podejściu nie tracimy czasu na formatowanie, przeklejenie, czy kopiowanie danych z innych narzędzi.

Praca zespołowa

Jeden z największych atutów pracy w tym narzędziu, czyli współdzielenie repozytorium. Możliwość pracy całym zespołem nad jednym repozytorium pozwala na dzielenie się wiedzą i większą transparentność związaną z dokonywanymi zmianami w systemach.

W narzędzi zapisane są informację o tym, kto utworzył dany diagram, kiedy, kto zmodyfikował. Jeżeli będziemy chcieli dowiedzieć się czegoś więcej to od razu będziemy wiedzieli, do kogo musimy iść po więcej informacji.

Inne funkcje

Nie są to oczywiście wszystkie funkcje narzędzi CASE. Oprogramowanie to jest bardzo rozbudowane, można do niego jeszcze dodawać wtyczki, które będą zwiększały jego funkcjonalność.

Prolaborate¹

Jest to narzędzie, które pozwala na wyświetlanie w innych narzędziach diagramów utworzonych w Enterprise Architect. Możliwe jest wyświetlanie utworzonych diagramów w Confluence.

Generowanie kodu

Dostępna jest tez funkcja pozwalajaca na generowanie kodu np. JAVA czy C++ z utworzonego diagramu klas. Tak samo można generować, bazując ma diagramie ERD, kod SQL do wybranego silnika bazy danych.

Podsumowanie

Narzędzia CASE jak każde rozbudowane oprogramowanie dużej ilości nauki i zaangażowania jednak korzyści są ogromne i warte tych poświęceń.

Oczywiście nie zawsze jest potrzeba wykorzystywania tego narzędzia i nie musi się ono sprawdzić w każdej sytuacji.

Warto jednak znać potencjalne możliwości, wtedy mając świadomość będziemy mogli podjąć świadoma decyzję. Czy wykorzystywać swojej organizacji narzędzia CASE, czy nie.

Przypisy:

1. https://prolaborate.sparxsystems.com/resources/documentation/enterprise-architect-and-confluence-integration

Chcesz się ze mną skontaktować. Napisz: https://www.nietylkoprogramowanie.pl/kontakt/